پروژهی بیت گلد که در سال ۱۹۹۸ توسط یکی از پیشگامان عرصهی بلاک چین به نام نیک سابو (Nick Szabo) پیشنهاد شد، یکی از اولین تلاشها برای ساخت ارز دیجیتال غیرمتمرکز بود. این پروژه هیچوقت اجرا نشد، ولی از آن بهعنوان سرآغازی برای شروع پروتکل بیت کوین ساتوشی ناکاماتو یاد میکنند.
بیت کوین و بیت گلد
شباهتهای ساختاری زیادی بین بیت گلد و بیت کوین وجود دارد؛ خصوصاً در طرز کار تراکنشها و امنیت شبکهی غیرمتمرکزشان.
هر دو شبکهی بیت کوین و بیت گلد، بر مبنای الگوریتم اثبات انجام کار (PoW) که از قدرت محاسباتی کامپیوتری برای حل پازل رمزنگاری استفاده میکند، استوار هستند. سپس راهحل این پازلها از طریق یک شبکه همتابههمتای تحمل خطای بیزانس پردازش می شود. سرانجام، یک زنجیرهی هشِ رمزنگاری شده ایجاد میشود تا آخرین راهحل حاصلشدهی پازل را به نتیجه قبلی پیوند دهد؛ بدین ترتیب تراکنشهای بلاک تایید میشوند. این روند ارسال تراکنش در بیت کوین و بیت گلد ثابت است.
وجه تمایز بیت کوین از بیت گلد حل مشکل «حملهی دوبار خرج کردن» است؛ که در آن زمان، بیت گلد پیشنهادی برای حل آن ارائه نکرده بود. طرح پیشنهادی بیت گلد، فراخوان برای استفاده از روش بیزانس بود که به جای کثرت قدرت محاسباتی کامپیوتری (هش)، به کثرت آدرسهای شبکه وابسته بود. این امر شبکهی بیت گلد را در برابر حملات سیبیل (Sybil Attack) آسیبپذیر میکرد. بهعبارت دیگر، بیت کوین تایید بلاک را برای حفظ امنیت شبکه در برابر حملات دو بار خرج کردن، اضافه کرد.
نیک سابو سازنده بیت گلد
بیت کوین هدف بیت گلد را درک کرد و در حال حاضر یک پروتکل کاملاً کاربردی است که تا می ۲۰۱۸ بیش از ۲۰ میلیون کاربر در سراسر جهان از این پروتکل استفاده کردند. این دو پروتکل بهشدت موازی یکدیگر رسم شدهاند، همین امر باعث شده است که اغلب مردم نیک سابو را ساتوشی ناکاماتو (سازندهی ناشناس بیت کوین) بدانند. (البته نیک سابو این موضوع را انکار میکند.)
چرا بیت گلد ساخته شد؟
بیت گلد از ناکارآمدی سیستم مالی سنتی و استفاده از فلزات گرانبها بهعنوان واحد پول، الهام گرفته است.
ناکارآمدی سیستم مالی سنتی
سابو به این نکته اشاره میکند که سیستم مالی سنتی برای انجام معاملات به اعتمادگذاری نیاز دارد. بهعنوان مثال، اگر کسی وامی را از یک بانک دریافت کند، بانک باید به آن شخص اعتماد داشته باشد تا شخص وام را بازپرداخت کند. به همین ترتیب، مشتریان یک بانک هم باید اعتماد کنند که امنیت سرمایه آنها بهدرستی تأمین شده و از سوی بانک موردنظر تقلبی صورت نمیگیرد.
معامله از طریق سیستمهای مبتنی بر اعتماد، فرصتی برای مشکلاتی پرهزینه همچون تقلب یا سرقت را ایجاد میکند. مطالعاتی که توسط موسسهی
در سال ۲۰۰۹ انجام شد، نشان میدهد که تاجران در ایالاتمتحده، حدود ۱۹۰ میلیارد دلار را از طریق کلاهبرداریهای مربوط به کارتهای اعتباری از دست میدهند. هزینهی هنگفت سیستم مالی سنتی و معماری سیلویی باعث به حرکت درآوردن سابو برای ساخت بیت گلد شد.
بیت گلد بهمنظور تامین اعتماد بیشتر در معاملات ارائه شد. سابو در کنفرانس سرمایهگذاران بیت کوین در سال ۲۰۱۵، هدف اصلی بیت گلد را «نرمافزاری برای به حداقل رساندن آسیبپذیری طرفین به یکدیگر» عنوان کرد.
وقتیکه هدف اصلی بیت گلد از سابو پرسیده شد، وی پاسخ داد:
پاسخ سابو توصیفی از ویژگیهایی یک شبکهی غیرمتمرکز است، که یک دهه بعد، به طرز موفقیتآمیزی توسط بیت کوین اجرا شد.
بیت گلد بهعنوان فلزات گرانبهای بهبود یافتهی ارزی
بیت گلد تلاشی برای تکرار اصلیترین ویژگی اقتصادی طلا (ارزش غیرقابل پیشبینی) و بهبود ویژگی امنیتی آن بود.
نیک سابو به این نکته اشاره میکند که طلا از نظر تاریخی، امنیت نداشته است. او به وقایع تاریخی مانند سرقت طلای اسپانیا از سرخپوستها و انگلیسیها از اسپانیا اشاره میکند تا تصدیق کند که طلای فیزیکی از طریق تحمیل قدرت بدست میآید. همچنین سابو در مورد تهدیدات سیاسی عصر جدید میگوید، بهعنوان مثال تصمیم فرانکلین دلانو روزولت، رئیسجمهور آمریکا در سال ۱۹۳۳، که منجر به واگذاری طلای مردم به دولت فدرال شد.
پیشنهاد بیت گلد در نوع خود انقلابی بود، زیرا بهمنظور ایجاد یک سیستم مالی عاری از اعتماد جدید از اصول پیشرفتهی علوم رایانه (مانند رمزنگاری)، استفاده میکرد. این شبکهی غیرمتمرکز پیشنهادشده به افراد امکان داشتن درجهای از حاکمیت پولی را میبخشید که طلای فیزیکی این امکان را نداشت. یک کارشناس بیت کوین به نام تریس مایر، حاکمیت پولی را به راهی توصیف کرده است که مردم میتوانند با استفاده از آن کلید خصوصی ثروت خود را در دست داشته باشند.
در اختیار داشتن ثروت دستاول، هدف اصلی داشتن طلا است؛ اما غیرمتمرکزسازی شبکهی مالی که توسط بیت گلد ارائه شده بود، پیشنهاد کنترل ثروت شخصی با یک روش امنتر، دیجیتالی و افزایش اعتمادسازی، میتواند انجام شود.
مزایای بیت گلد
بیت گلد، مدل مالی بدون نیاز به اعتمادسازی است که مجموعهای از مزایای بیسابقهای را به کاربران ارائه میدهد. بهطور ویژه، سابو دو ویژگی کلیدی یک سیستم بدون نیاز به اعتمادسازی را اینگونه توصیف میکند:
۱– مستقل از مؤسسات مالی
کاربران میتوانند با استفاده از شبکهی غیرمتمرکز بیت گلد مبادلهی خود را انجام دهند؛ بدون آنکه برای مدیریت این معاملات به اعتماد یا پرداخت به یک موسسهی مالی نیاز داشته باشند. شبکهی بیت گلد بهخودیخود، عملکرد دقیق رهگیری موجودی حساب کاربر و معتبر بودن تراکنشها را فراهم میکند. علاوه بر این، کاربران کلید خصوصی دارایی خود را در اختیار دارند (دارای حاکمیت مالی هستند.)
ترکیب این ویژگیها به این معناست که معاملات و نگهداری پول میتواند به طور مجازی و مستقل انجام شده و درنتیجه وابستگی به مؤسسات مالی را حذف کند.
۲- عملیات یکپارچه فرا-مرزی
سیستم مالی سنتی دارای سیلوهای فراوانی است. ممکن است برای ارسال برون مرزی پول، چند روز تا چند هفته وقت لازم باشد. علت این امر این است که بانکها برای ارسال پول به شخص مورد نظر باید فرایند مرتب و جدی را متحمل شوند، تا پول را به موسسهی مالی دیگری ارسال کنند.
شبکههای غیرمتمرکزی مانند بیت کوین و بیت گلد، این سیلوها [که نقش واسط را دارند] را حذف، و توانایی انجام معاملات فرامرزی را در چند دقیقه ایجاد میکنند. از آنجایی که پروژه بیت گلد هیچگاه عملی نشد، این مزایا در آن محقق نشدند؛ اما در حال حاضر این مزیتها در پروتکل بیت کوین صورت میگیرند.
نتیجهگیری
بعد از بحث در مورد ناکارآمد بودن فلزات گرانبها و سیستمهای مالی مبتنی بر اعتماد، نیک سابو چشمانداز پیشروی بیت گلد را چنین توصیف میکند:
نکات کلیدی
- بیت گلد اولین پیشنهاد عملی برای ایجاد یک شبکهی مالی غیرمتمرکز بود.
- نیک سابو برای طرح بیت گلد از نشانههای ناکارآمدی سیستم مالی سنتی و فلزات گرانبها الهام گرفته بود.
- یک شبکه مالی غیرمتمرکز (بیت گلد) میتواند وابستگی را از نهادهای مالی حذف و در عین حال یک عملیات یکپارچه برون مرزی را انجام بدهد.
- چشمانداز بیت گلد توسط بیت کوین در یک دههی بعد تحقق بخشیده شد؛ ساختار پروتکل بیت کوین و بیت گلد بسیار شبیه یکدیگر است.